Er woedt een oorlog tussen het Kabinet en de woningcorporaties. Het Kabinet wil voor eens en altijd afrekenen met al te ondernemende corporaties. De corporaties slaan terug door de stekker uit tal van nieuwbouwprojecten te trekken. En de bouw zit daar precies tussen in en betaalt voor deze oorlogshandelingen een veel te hoge prijs, stelt Nico Rietdijk, directeur van NVB vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers vast.

Het gaat ronduit slecht met de bouw. Telkens als iedereen denkt het dieptepunt gehad te hebben, blijkt het toch nog een graadje erger te kunnen. Voor de ondernemers en werknemers in de sector is het een dramatische situatie. “Het bloed gutst er bij ons aan alle kanten uit”, was laatst de plastische reactie van FNV Bouw. Momenteel zijn er in de bouw gemiddeld 25 faillissementen per week en worden er gemiddeld 1000 werknemers per maand op straat gezet. Het schrijnende is, dat de bouwcrisis nog maar halverwege is en het ergste dus nog moet komen. Dit jaar zal de bouw zo’n 50.000 woningen realiseren, volgend jaar mag de sector blij zijn de 40.000 te halen en weer een jaar later (2015) is de kans groot dat de teller onder de 30.000 woningopleveringen zakt. Aanvankelijk was het alleen de koopsector die moeilijk zat, maar daar is nu die vermaledijde oorlog tussen het Kabinet en de corporaties bijgekomen.  

Alle 'Barbertjes' moeten hangen

Het Kabinet vindt dat het afgelopen moet zijn met al te ondernemende corporaties. De affaires Rochdale, Vestia en de salarissen ver boven de Balkenende-norm vormden de bekende druppels. Corporaties moeten zich voortaan bezighouden met hun kerntaken, zo heet het dan officieel in Den Haag, dus zich bezighouden met de sociale sector, en niet meer dan dat. Overigens gaat het welbeschouwd om slechts een handjevol corporaties die het echt bont hebben gemaakt. Het overgrote deel bestaat nog steeds uit oprechte en hardwerkende volkshuisvesters. Maar dit laatste wil het Kabinet niet horen en zeker met 45 miljard aan bezuinigingen, waarbij van iedereen offers worden gevraagd, is het aanvalsplan snel gemaakt: Alle ‘Barbertjes’ moeten hangen. Met als gevolg: in korte tijd heeft de corporatiesector extreme maatregelen voor de kiezen gekregen. Veruit de belangrijkste is de verhuurdersheffing, die gaat oplopen naar 2 miljard euro in 2017, en het huurplafond van 4,5% van de woz-waarde. Al deze maatregelen vormen een dodelijke cocktail voor het investeringsvolume van corporaties.

Te gemakkelijk pressiemiddel

De reactie van corporaties liet niet lang op zich wachten. Na eerst wat gemopper trekken zij nu op grote schaal bouwopdrachten in. Bijna dagelijks worden wij gebeld door bouwbedrijven, die in paniek zijn, omdat het werk waarop zij gerekend hadden, wegvalt. Veel corporaties kunnen ongetwijfeld niet anders, maar sommigen gebruiken het ook iets te gemakkelijk als pressiemiddel richting de politiek. Zoals bij meer oorlogen: de werkelijke slachtoffers zijn onschuldig. Wat te denken van straks nog meer failliete bouwbedrijven en nog eens tienduizenden mensen extra onnodig werkloos op straat. Of nog langere rijen woningzoekenden, die voortaan nog langer moeten wachten op hun huis en wijken die verloederen. Het wrange is ook dat de bouwbedrijven nergens meer kunnen ‘schuilen’. De kantorenmarkt ligt immers al jarenlang plat en zelfs de zorg biedt niet of nauwelijks bouwmogelijkheden vanwege grote onzekerheden die het nieuwe zorgsysteem met zich meebrengt. Kortom: zoveel onschuldige slachtoffers? Dat moet toch niemand willen? Het kabinet niet en ook de corporatiesector niet? Dus een oprechte oproep aan de kemphanen: besef waar u mee bezig bent en staak uw strijd!

Nico Rietdijk is directeur NVB Vereniging voor Ontwikkelaars & Bouwondernemers