De tien grootste gemeenten van Nederland gaven de afgelopen drie jaar ruim 1.900 miljoen euro meer uit dan zij binnenkregen aan belastingontvangsten en andere inkomsten, aldus registeraccountant Leo Verhoef. "De begrotingen over 2014 van deze gemeenten hebben meer uitgaven dan ontvangsten van circa 520 miljoen euro. Tezamen is dit een verslechtering van de financiële positie van deze gemeenten in de jaren 2010-2014 van circa 2.450 miljoen euro (ruim 2,4 miljard euro). Bij de gemeenteraden is geen enkele aandacht voor de financiële positie van hun gemeenten en de sterke verslechtering daarvan. Hetzelfde geldt voor de andere gemeenten en hun gemeenteraden."

"In het zicht van de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen is het goed de aandacht te vestigen op de sterke verslechtering van de financiële positie van de gemeenten in ons land en voor het feit dat gemeenteraden zich daar totaal niet mee bezig houden, nog sterker, zich daarmee totaal niet wìllen bezighouden," aldus Verhoef, die al jarenlang onderzoek doet naar de jaarrekeningen en begrotingen van gemeenten en provincies en daarmee naar de financiële posities van gemeenten en provincies.

"Om zicht te krijgen op de financiële positie van de gemeenten is het nodig de jaarrekeningen en begrotingen van deze gemeenten open te slaan en te bekijken. Dat doet vrijwel niemand, ook de meeste gemeenteraadsleden niet! Bovendien schiet de kennis van verreweg de meeste gemeenteraadsleden tekort om jaarrekeningen en begrotingen te lezen en te begrijpen. Gemeenteraadsleden mogen onderling van mening verschillen waaraan de schaarse geldmiddelen besteed worden, maar de voorafgaande vraag naar hoeveel geldmiddelen er zijn om te besteden, wordt met een grote boog omzeild. Een treurige constatering. En dan te bedenken dat er steeds meer taken vanuit de centrale overheid en vanuit de provincies naar gemeenten worden overgeheveld."

Welke financiële positie treft nieuwe gemeenteraad aan?

"Na een zittingsduur van vier jaar worden binnenkort de thans zittende gemeenteraden vervangen door nieuwe gemeenteraden. Welke financiële positie laten de huidige gemeenteraden achter en zullen de nieuwe gemeenteraden aantreffen? Waartoe hebben de oude gemeenteraden inmiddels besloten met consequenties voor de (nabije) toekomst?"

"Onderzoek van de jaarrekeningen van de 10 grootste gemeenten van de afgelopen jaren 2010, 2011 en 2012 en de begrotingen 2014 (waarin informatie over de verwachte uitkomsten van 2013 is opgenomen) geeft de volgende uitkomsten. aldus Verhoef:

De tien grootste gemeenten gaven in de jaren 2010-2013 ruim 1.900 miljoen euro meer uit dan zij binnenkregen aan belastingontvangsten en andere inkomsten. De gemeenteraden van deze gemeenten hebben inmiddels in de begrotingen over 2014 van hun gemeenten besloten tot het doen van meer uitgaven dan er ontvangsten zijn van circa 520 miljoen euro. Tezamen is dit een verslechtering van de financiële positie van de 10 grootste gemeenten in de jaren 2010-2014 van circa 2.450 miljoen euro (ruim 2,4 miljard euro!). Wanneer dit representatief is voor alle gemeenten in ons land, betekent dit een totale verslechtering van de financiële positie van de gemeenten in ons land gedurende de zittingsperiode van de huidige gemeenteraden van circa 12 miljard euro.
Het zal een zware dobber worden voor de nieuwe gemeenteraden om de sterke verslechtering van de financiële positie van de afgelopen jaren om te buigen met een evenwichtig beleid terzake. Dit geldt temeer omdat er de komende jaren verschillende taken, zoals bijvoorbeeld de jeugdzorg, worden overgeheveld vanuit de centrale overheid en de provincies naar de gemeenten, waarbij de gemeenten bovendien daarvoor minder geld krijgen toebedeeld dan wat de centrale overheid en de provincies daaraan thans besteden.

Opvallende verslechtering van financiële positie

Opvallend is dat deze sterke verslechtering van de financiële positie van de gemeenten niet is tegengegaan door de betreffende provinciebesturen, die toezichthouder zijn. Opvallend is dat bovenstaande conclusies voor de gemeenten ook gelden voor de provincies. Eenzelfde onderzoek naar de financiële positie van de provincies op basis van de jaarrekeningen 2012 en de begrotingen 2014 van de provincies leert dat de financiële positie van de provincies in de jaren 2012-2014 verslechterd is met circa 2,9 miljard euro. Toezichthouder van de provincies is de Minister van Binnenlandse Zaken. Zou hij weten van deze sterke verslechtering van de financiële positie van de provincies en de gemeenten?"

De bovengenoemde bevindingen van het onderzoek naar de uitkomsten van de genoemde jaren zijn alle (zonder correctie) ontleend aan en te vinden in de jaarrekeningen 2010, 2011 en 2012 en de begroting 2014 van de genoemde gemeenten, respectievelijk provincies. Het onderzoek is uitgevoerd door registeraccountant Verhoef.