PROVADA - Gisteren was het dan echt zo ver: de uitreiking van de NRP Gulden Feniks. Vastgoedjournaal was op de PROVADA aanwezig bij de prijsuitreiking. Voorzitter Frank Bijdendijk is trots op het aantal inzendingen dit jaar. "Het aantal inzendingen is toegenomen, de kwaliteit is hetzelfde gebleven. Dat betekent dus dat de prijs-kwaliteit heel erg goed is", vertelt hij.

Volgens Bijdendijk laat het aantal inzendingen zien dat het mogelijk is om bestaande bouw duurzaam te maken en te blijven gebruiken. "Het is heel inspirerend om te zien, de prijs heeft op deze manier ook echt een maatschappelijke doelstelling", zegt Bijdendijk.

Het Nieuwe Normaal
Karin Laglas is juryvoorzitter en neemt het podium over van Bijdendijk. Zij vertelt: "Dit jaar zijn er maar liefst 111 inzendingen binnengekomen. Het is kwantitatief, maar ook kwalitatief een goede oogst. De Gulden Feniks is een prijs om van te leren, ook voor ons. We merken dat goed niet goed genoeg meer is om in de prijzen te vallen. Er zitten echt bijzondere projecten bij. We maken forse duurzaamheidsstappen, want duurzaamheid is echt het 'nieuwe normaal' geworden."

Vier categorieën
De Gulden Feniks wordt uitgereikt aan de beste, mooiste en meest innovatieve (gebieds)transformatie- en renovatieprojecten van Nederland: de 'Oscars' van de Nederlandse bouwwereld. De prijzen worden toegekend in de categorieën Gebiedstransformatie, Transformatie, Renovatie en de extra prijscategorie Low Budget, High Impact.

Gebiedstransformatie
De categorie Gebiedstransformatie telde dit jaar 16 inzendingen. Hieruit werden naast winnaar Bartókpark (Arnhem) de projecten De Ceuvel (Amsterdam) en Struyckenwijk (Breda) genomineerd.

Over deze projecten zegt de jury onder andere:

"Bartókpark kreeg door de komst van het feestaardvarken de allure die het verdient. Directeur Alex van Hooff van Burgers Zoo speelde een cruciale rol bij de realisatie van Bartókpark. Het budget voor een feestje van de jubilerende dierentuin spendeerde hij aan een beeld van Florentijn Hofman dat meer betekenis geeft aan de stad. Het Arnhemse park symboliseert de kracht van het doen. Hier kregen particulieren iets voor elkaar waar professionals niet uitkomen. Grote complimenten voor Buro Harro en het Departement van Tijdelijke Ordening voor hun initiatief."

"De Ceuvel gaat volgens de jury over professionele conceptontwikkeling, vakinhoud op het vlak van duurzaamheid en bodemsanering, goede marketing en het vermogen om met weinig middelen iets unieks te maken. Ook zien we hier dat de Nederlandse wil om bodemsanering ofwel te laten liggen óf snel op te pakken een nieuwe (Belgisch voorbeeld volgende) variant heeft gekregen; slow cleaning."

"Met de Struyckenwijk is een tamelijk leeg en winderig plein is aangegrepen om de winkelvoorzieningenstructuur van de wijk te verbeteren en woningen in het midden en middelhoge segment toe te voegen. De variatie in bevolkingsgroepen is daarmee verbeterd en de aantrekkelijkheid van het centrum van de wijk vergroot. Woningcorporatie en marktpartij hebben samengewerkt om dit voor elkaar te krijgen en ook gedurende de crisisjaren samen dapper volgehouden."

Transformatie
In de categorie Transformatie kwamen dit jaar 42 inzendingen binnen. Winnaar werd De Hallen (Amsterdam). De Einsteinbaan (Nieuwegein) en de Cacaofabriek (Helmond) waren de overige genomineerden in deze categorie.

De jury noemt De Hallen "Een gebouwtransformatie die zijn effect tot ver in de wijk en stad heeft en daarmee een prachtig voorbeeld van nauwe betrokkenheid van burgers die leidt tot misschien wel een van de meest vibrerende gebieden van Amsterdam op dit moment. Wat De Hallen bijzonder maakt, is dat er naast enkele commerciële functies ruim baan is voor maatschappelijk en lokaal relevante invulling. De Hallen zijn gered dankzij TROM, waarbij het succes rechtstreeks is verbonden aan de inzet en overtuiging van Andre van Stigt en Jet van den Heuvel."

Over De Einsteinbaan zegt de jury: "Een gedurfd project van een niet-sexy opgave, in dit geval de verschrikkelijke kantorenparken uit de jaren '80 en '90. Het gebouw aan de Einsteinbaan in Nieuwegein staat volgen de jury symbool voor een van de belangrijke bouwopgave van dit moment: leegstaande kantoorpanden transformeren naar starters- en studentenwoningen. Dit initiatief verdient zonder meer grootschalige navolging."

De jury prijst de transformatie van de Cacaofabriek als een meer dan goed voorbeeld van mooi behoud van industrieel erfgoed. "Dergelijke initiatieven geven een energieke impuls aan een verlaten stuk centrumrand. Architectenbureau cepezed heeft met veel oog voor detail enkele finesse aan de nieuwbouw toegevoegd die historisch gezien belangrijk zijn. Op verschillende plekken zijn technologische innovatie geïntroduceerd die volgens de jury navolging verdienen."

Renovatie
In de categorie Renovatie ontving NRP Gulden Feniks dit jaar de meeste inzendingen: 53 in totaal. Uit een gevarieerd aanbod koos de jury voor het Mauritshuis (Den Haag) als winnaar. Daarnaast werden drie projecten genomineerd: Sijthoff City (Den Haag), Klussen op de Klarenstraat (Amsterdam) en Cinecitta (Tilburg).

"De renovatie van het Mauritshuis is volgens de jury van een uitzonderlijke kwaliteit. Een dikke pluim ook voor de slimme manier waarop een groot deel van de renovatie bekostigd werd: topstukken uit de schilderijencollectie gingen op tournee rond de wereld. Daarnaast gaf de directie architect Hans van Heeswijk en zijn team alle ruimte om te renovatie ter hand te nemen. Hierdoor waren de lijnen kort, verliep het projectoverleg efficiënt en werd geen geld over de balk gesmeten. Het Mauritshuis is in de ogen van de jury hiermee een schoolvoorbeeld van voortreffelijk opdrachtgeverschap."

"Klussen op de Klarenstraat laat zien hoe een anonieme portiekflat met veertig matige, gelijkvormige woningen met veel flair werd omgeturnd in een woongemeenschap met veertig unieke verhalen en evenzoveel trotse bewoners. Dat, zo zegt de jury, wens je elke matige wijk toe. De Klarenstraat is een geslaagd voorbeeld van nieuw opdrachtgeverschap en daarmee sterk voorbeeldstellend. Het project is geslaagd in economische zin en toont aan dat wie horizontaal en verticaal gaat splitsen ook van zoiets eenvormigs en saais als een MUWI-flat een fantasierijk ensemble kan maken. Een meer dan verdiende nominatie en nipte verliezer."

"Cinecitta is een voorbeeld van iemand die, rijk geworden in de handel, zijn dankbaarheid aan de stad van zijn roots toont door enkele miljoenen uit eigen vermogen te investeren in een project waarmee de stad Tilburg volgens de jury ongelooflijk gelukkig kan zijn. Dat dit ook nog eens gebeurt op een duurzame, fossielvrije manier, verdient in de ogen van de jury groot respect. De jury zou elke stad een dergelijke bevlogen mecenas toewensen en spreekt de hoop uit dat Cinecitta de opmaat is die (veel) meer vermogende particulieren ertoe aanzet beeldbepalende gebouwen in hun stad onder hun hoede gaan nemen."

"Ornamentiek kan meer zijn dan enkel opsmuk van de gevel, meent de jury, en de ooievaars van Sijthoff City zijn daar het bewijs van. Omdat zowat alle aandacht naar de gevel gaat, blijft onderbelicht dat zowel de locatie als de oorspronkelijke gebouwopzet zorgen voor een plezierige kantooromgeving met mooi en gevarieerd uitzicht naar de binnenstad. Al met al een courant gebouw."

Low budget, high impact
De Barbaraschool (Amsterdam) won in de extra prijscategorie Low budget, high impact. Deze prijs kent geen nominaties: de winnaar wordt gekozen uit álle inzendingen.

Volgens de jury is de Barbaraschool "Een schoolvoorbeeld van hoe bevlogen ouders zich opwerpen om de onvervangbare kwaliteit van een buurt niet teloor te laten gaan. Slimme en mooie bouwkundige ingrepen die een verloederde school nieuw cachet geven en indirect de kwaliteit van onderwijs en aanzien verbeteren, dat zijn de noodzakelijke stappen om iets unieks te behouden. Als de jury de zaken op een rij zet, is de volgorde: energie bij ouders = overtuigingskracht (buurtschool moet blijven!) = samen dingen doen = samen klussen = aantonen dat het wel degelijk kan. Het leidt volgens de jury geen twijfel dat we het hier hebben over een navolgenswaardig voorbeeld van Low budget, High impact."

Alle inzendingen voor NRP Gulden Feniks 2015 zijn te bekijken op de website.