De rijke historie van Nederland komt mede tot uiting in de bijna 62.000 rijksmonumenten die ons land kent. De meeste van deze rijksmonumenten, meer dan de helft, bestaat uit woningen. De overige monumenten hebben een andere functie zoals kastelen, landhuizen en kerken. Maar er zijn ook kantoren, zorg-, bestuurs- en handelsgebouwen met een monumentale status. Dit is een bijdrage van Pien Verberne van Van Draeckeburgh.

Het onderhouden en restaureren van rijksmonumenten is kostbaar. Het behoud van authentieke elementen vraagt veel aandacht en een flink deel van de onderhoudsbegroting. Omdat monumenten niet alleen een historische waarde hebben, maar vaak ook veel karakter aan een plek kunnen geven, is goed onderhoud onmisbaar. Om tegemoet te komen in de onderhoudskosten zijn er subsidies in het leven geroepen. Met een gedegen plan kan bijvoorbeeld de SIM-regeling 40 procent tot 60 procent van de kosten dekken. De SIM-regeling is de meest populaire monumenten subsidie. Deze is ieder jaar van 1 februari tot 31 maart open voor aanvragen. Veel monumenteigenaren zijn echter niet volledig op de hoogte van wat de subsidiemogelijkheden zijn.

Monumenten krabbelen op na bezuiniging in het verleden
In de jaren zeventig is er flink bezuinigd op monumentenzorg. De bouwkundige staat van monumenten verslechterde hierdoor aanzienlijk. Na onderzoek in 1993, uitgevoerd door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, werd de schade opgenomen; 40 procent van de monumenten stond er slecht bij. Dit was reden genoeg om veel restauratieprogramma's voor achterstallig onderhoud te introduceren. Uit onderzoek in 2006 bleek dat deze programma's effectief waren geweest. De algehele bouwkundige staat was verbeterd en het aandeel van de monumenten met een slechte bouwkundige staat was gedaald naar 17 procent.

Sindsdien is er een constant budget beschikbaar om onderhoud aan monumenten te stimuleren. Dit jaar is er zelfs €20 miljoen extra budget beschikbaar gesteld voor de SIM-regeling. Zonder gedegen onderhoud zijn de restauratiesubsidies uit het verleden voor het bebouwde cultureel erfgoed immers zinloos geweest.

Hoe zit het subsidiebeleid in elkaar?
De subsidie is beschikbaar voor iedereen: particuliere eigenaren, stichtingen, institutionele beleggers en buitenlandse rechtspersonen. De subsidie is bedoeld voor sober en doelmatig onderhoud. Verbeteringen worden echter niet gestimuleerd. Met een subsidieaanvraag wordt gestuurd in de richting van het noodzakelijke onderhoud. Zo moet het meest urgente bouwtechnische onderhoud eerst worden uitgevoerd. Deze posten zijn waarschijnlijk voor u als gebouweigenaar ook het meest urgent en in de praktijk passen deze werkzaamheden goed in de bestaande onderhoudsplannen. De SIM-regeling geeft een vergoeding van 40 procent tot 60 procent op de onderhoudskosten en is daarmee de stimulans voor goed huismeesterschap voor uw rijksmonument. 

Onbekend maakt onbemind
Ik merk dat veel mensen niet van de regelingen op de hoogte zijn of dat het teveel werk vraagt om een aanvraag goed in te dienen. De subsidieverstrekker kijkt kritisch naar de plannen en de volledigheid van het dossier. Hierdoor is het afbreukrisico bij zelfstandig ingediende aanvragen relatief hoog. Door goede contacten en veel ervaring weten onze collega’s wat er moet worden geleverd en hoe een dossier goed moet worden ingericht. Elk jaar mogen wij weer veel Rijksmonumenteigenaren helpen om het beste uit hun monument naar boven te halen. Neemt u nu contact met ons op? Dan bent u daar straks misschien één van. Wij helpen u graag!