Column: Het boetebeding in de huurovereenkomst onder vuur?
In de meeste modelovereenkomsten van huur en verhuur is een boetebeding opgenomen. Vaak bepaalt de huurovereenkomst dat de huurder een boete verschuldigd is bij te late betaling, onderverhuur, het telen van hennep of andere handelingen in strijd met de huurovereenkomst. De laatste tijd is in de rechtspraak het boetebeding herhaaldelijk op de korrel genomen. Het is de vraag of het boetebeding zoals nu vastgelegd in de meeste modelhuurovereenkomsten geïncasseerd kan worden.
Wat is een boetebeding?
Volgens de wet is een boetebeding de afspraak waarbij de schuldenaar zich verplicht heeft tot betaling van een geldsom, ongeacht of door het niet nakomen van de gemaakte afspraken schade is geleden. Een boete heeft daarom twee functies; het aansporen van de schuldenaar tot nakoming van zijn afspraken én het fixeren van de schade. Door een forse boete overeen te komen zal een stevige prikkel bestaan voor het nakomen van afspraken. De fixatie van schade is met name nuttig als voor een partij de schade niet direct kan worden aangetoond, zoals bijvoorbeeld het geval is bij overtreding van een concurrentiebeding. Ook verhuurders kunnen hiervan gebruik maken, omdat bijvoorbeeld niet duidelijk is of door illegale onderverhuur de verhuurder schade lijdt (de verhuurder krijgt immers de huur ‘gewoon’ betaald).
Boetebeding geldig, tenzij matiging
Volgens de wet is een boetebeding geldig, maar kan de schuldenaar de rechter verzoeken de boete te matigen. De maatstaf voor matiging van boetes was tot voor kort of de boete in de gegeven omstandigheden leidt tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat. Daarbij moet de rechter onder meer letten op de verhouding tussen de werkelijke schade en de hoogte van de boete, de aard van de overeenkomst en de omstandigheden waaronder het boetebeding is ingeroepen. Als het boetebeding is afgesproken tussen een consument en een bedrijfsmatig verhuurder moet de rechter toetsen of het beding ‘oneerlijk’ is. Volgens het Europese recht is een beding oneerlijk als het beding het evenwicht tussen de uit de huurovereenkomst voortvloeiende rechten en verplichtingen van de partijen aanzienlijk verstoort. Voor consumenten geldt daarom een andere maatstaf dan voor professionele (ver)huurders.
Boetebeding woonruimte
Op basis van het Europese recht heeft het Hof van Justitie in Luxemburg geoordeeld dat de boete van €25,- per dag die in het Nederlandse ROZ-model woonruimte is opgenomen oneerlijk is. Het gevolg van de beoordeling als oneerlijk is dat het beding niet meer geldt, ook al matigt de verhuurder de boete zelf tot een boete van een paar dagen (in plaats van de weken huurachterstand die een huurder soms heeft). Omdat nog veel verhuurders met dit verouderde ROZ-model of een vergelijkbare clausule werken (zie bijvoorbeeld woningcorporatie Eigen Haard die €50,- per dag rekent) zal de boete vaak niet geïncasseerd kunnen worden.
Boetebeding winkel- en kantoorruimte
Voor huurders van winkel- en kantoorruimte geldt de Europese regelgeving in beginsel niet. Het ROZ-model stelt een boete van één procent van het verschuldigde, met een minimum van €300,-, op het niet tijdig betalen van de huur (in oudere modellen was deze boete €250,-). Deze boete is verschuldigd 'telkens indien een uit hoofde van de huurovereenkomst door huurder verschuldigd bedrag niet prompt op de vervaldag is voldaan'. Als de huur voor de maand januari (opeisbaar per 1 januari 2016) pas op 24 maart 2016 wordt betaald, zou volgens deze systematiek de boete drie maal verschuldigd zijn (omdat deze telkens per maand verschuldigd is). De rechtspraak oordeelt verschillend over de vraag of deze boete gematigd moet worden. Zo oordeelde het hof Arnhem-Leeuwarden dat een boete van €250,- per keer, bij een huurprijs van €1.350,- per maand procentueel een fors deel van de huurprijs is en dat deze na één jaar te laat betalen zelfs 268,35% van de jaarhuur zou bedragen. Het hof acht dit percentage buitensporig en merkt op dat door de vaste boete 'het effect is dat juist bij relatief lage huurprijzen, het effect van de boete het sterkst is'.
Het hof Amsterdam denkt hier anders over en vindt de boete maandelijks verschuldigd, omdat het anders 'niet uitmaakt of een huurtermijn een dag of meerdere maanden te laat wordt betaald'.
Dit oordeel is recent weer in twijfel getrokken door de kantonrechter Amsterdam.
Conclusie
Uit recente rechtspraak en Europese regelgeving blijkt dat een boetebeding in een huurovereenkomst niet zonder meer verschuldigd is. Als de huurder een consument is, moet de rechter ambtshalve toetsen of het beding oneerlijk is. De boete van €25,- per dag, ongeacht de overtreding en zonder maximum in duur of hoogte, is voor consumenten zonder meer ongeldig. Bij commerciële verhuur van winkelruimte en kantoorruimte is ook niet zeker dat de standaardboete in het ROZ-model verschuldigd is. De huurder moet stellen dat het boetebeding in zijn specifieke geval leidt tot een buitensporig en onaanvaardbaar resultaat. Daarbij zijn diverse factoren van belang. Het hof Amsterdam legt de nadruk op de aansporende werking van de boete. Andere uitspraken lijken vooral te kijken naar de verhouding tussen de hoofdsom en de boete.
Verhuurders doen er verstandig aan het boetebeding kritisch te bekijken. De boeteclausules in alle ROZ-modelovereenkomsten (van woonruimte, kantoorruimte én winkelruimte) zijn in de rechtspraak ter discussie gesteld. Het ligt voor de verhuurder voor de hand om het boetebeding meer te relateren aan de schade of de huurprijs. Als de huurder te kort is geschoten en de verhuurder een beroep doet op de boete, dient de huurder omstandigheden te stellen die reden geven voor matiging van de boete. Uiteindelijk beslist de rechter of de boete verschuldigd is. Om deze discussie voor te zijn is het verstandig vooraf specifieke afspraken te maken.
Een column van Elout Korevaar, advocaat vastgoedrecht bij Hoeberechts advocaten en docent huurrecht aan de Universiteit Leiden.
VASTGOEDKALENDER VAN VOOR DE ZOMERVAKANTIE:
29 maart: Dag van het Transformeren
14 april: Kantorenmarkt: Wat wil de toekomstige huurder?
19 april: Woningcorporatie Dag 2016
21 april: Jaarcongres Bricks in Retail
26 mei: Probleem vastgoed: insolventie en herstructurering
31 mei: Cruciale vernieuwingen in de huurwoningmarkt
21 juni: Woningmarkt Metropoolregio Amsterdam
28 juni: Dag van het Zorgvastgoed
29 juni: Woningmarkt Utrecht
30 juni: Rotterdamse Vastgoeddag
Laatste nieuws
- 16-05-2024 10:06 'Esprit vraagt faillissement aan in Europa'
- 16-05-2024 09:52 Senaat wil af van fiscale beperkingen op woningsplitsing en -deling
- 16-05-2024 09:34 Dit zijn de plannen van het nieuwe kabinet op het gebied van woningbouw
- 16-05-2024 08:56 Synchroon en Daelmans Vastgoed tekenen voor appartementengebouw in Zoetermeer
- 16-05-2024 08:49 Van Herk Groep verhuurt 2.100 m2 winkelruimte aan interieur-platform
- 16-05-2024 08:34 Pascal Schreur directeur ontwikkeling bij Blauwhoed
- 16-05-2024 08:30 MyOffice koopt kantoorgebouw in Eindhoven van M7
- 16-05-2024 08:10 Terres des Hommes verkoopt hoofdkantoor in Den Haag
- 16-05-2024 00:10 CBS: In eerste kwartaal 15 procent meer vergunde nieuwbouwwoningen
- 16-05-2024 00:10 PBL: 'Vinex-wijken ontwikkelen zich tot eenzijdige woonwijken'
- 15-05-2024 16:49 Drie nieuwe huurders voor Leuvetoren in Rotterdam
- 15-05-2024 14:30 Swan Market huurt winkelruimte in centrum van Nijmegen
- 15-05-2024 14:10 Logistiek bedrijf huurt 3.500 m2 warehouse in Venlo
- 15-05-2024 14:00 Aziatische supermarkt huurt ruim 325 m2 in Arnhem
- 15-05-2024 13:10 Eerste Kamer neemt de tijd voor Wet betaalbare huur, invoering per 1 juli onzeker
- 15-05-2024 11:46 Over-IJssel 1882 Investment koopt kantoorgebouw in Houten van Jongerius Invest
- 15-05-2024 11:38 Komst 8.000 woningen dichterbij, gemeenteraad Zuidplas stelt bestemmingsplan Middengebied vast
- 15-05-2024 10:04 Amvest en TVB Wonen realiseren 365 woningen in Tilburg
- 15-05-2024 09:45 Nederlandse economie met 0,1 procent gekrompen, deels door dalende bouwinvesteringen
- 15-05-2024 09:28 Landhuis verhuurd op landgoed Larenberg in Laren
- 15-05-2024 09:06 Winst Jajo gedaald door uitgestelde projecten
- 15-05-2024 08:28 Huurcommissie ziet grote toename in zaken over servicekosten
- 15-05-2024 07:37 De route voor bestaand vastgoed naar Paris Proof met een integrale CO₂-aanpak
- 15-05-2024 06:00 Valor koopt voor tientallen miljoenen distributiecentrum van Aldi Vastgoed
- 14-05-2024 16:03 Recyclingbedrijf huurt 2.500 kantoorruimte in Double U in Den Haag
- 14-05-2024 15:33 Dudok Wonen en Almere maken geen prestatieafspraken meer
Reacties
Om te kunnen reageren moet u zijn ingelogd. Klik hier om in te loggen.