Vrijwel iedereen herkent het waarschijnlijk wel: je loopt door een stad en ziet een nieuwe horecaformule die nét even anders is dan wat we al kennen. Dat zie je aan de wijze waarop het zich aan je presenteert, hoe het met je communiceert. Je nieuwsgierigheid wordt gewekt en ook van binnen valt op hoeveel aandacht aan het interieur is besteed. De materialen kloppen, het licht klopt, de achtergrondmuziek past erbij; het voelt prettig aan. Toch is het rustig en dat merk je dan ook op bij de serveerster die je bestelling komt opnemen. Haar antwoord: "Gelukkig is het niet druk; het is veel te warm om hard te werken." Dooddoener; je staat het liefste op om zonder bestelling het pand te verlaten.

Mens als rode draad
De afgelopen weken is in enkele columns van ARRA Management geschreven over verschillende factoren die van belang zijn bij eigenwijs vastgoedmanagement. De factor 'mens' is daarbij steeds een rode draad geweest. En geheel terecht, zo blijkt ook uit bovenstaand voorbeeld. Want je kunt nóg zo'n goed concept hebben, zonder de juiste mensen kan het zelfs in de operatie nog als een kaartenhuis in elkaar storten. Thomas Edison zei niet voor niets 'Genius is 1% inspiration and 99% perspiration'.

De waarde van een goed doordacht en uitgewerkt concept bewijst zich in alle stadia van ontwikkeling en beheer. De ontwikkeling en instandhouding ervan vragen wel speciale aandacht. De inspanning die hiervoor nodig is wordt vaak onderschat.

De valkuil is nog steeds dat conceptontwikkeling wordt gezien als een paar mooie pennenstreken op papier. Maar het is meer dan dat. Een concept is een puzzel van verschillende elementen en disciplines en wordt gebundeld tot een samenhangend geheel van branding, de plek/verschijningsvorm en de business case.

In beweging
De kern van ondernemen - en dus ook van projectontwikkeling en vastgoedbeheer - is mensen in beweging brengen. Je wilt dat mensen, of het nu compagnons, werknemers, zakenpartners, of leveranciers zijn, zich bij je aansluiten en met je meedoen. Maar waarom zouden ze meedoen? Wat zorgt voor de klik en hoe richt je het proces zodanig in dat die aansluiting ook daadwerkelijk gevonden wordt?

De v's van conceptontwikkeling
Het blijkt dat de lessen van verandermanagement prima toe te passen zijn op ons vak van ontwikkeling en beheer. Vrij vertaald spreek ik graag van de v's van conceptontwikkeling:
- Vereenvoudigen: het begint met urgentie. De kunst is om de vraag die hieruit voortvloeit te vereenvoudigen, tot de kern terug te brengen. Dat vereist vaak enige creativiteit.
- Visie: leer vooruitkijken. Wat zie je als je naar het grotere geheel kijkt? Destilleer uit de context en trends en ontwikkelingen een visie die de basis vormt voor de rest van het traject. Leg kernwaarden vast. Die vormen een belangrijk selectiecriterium voor partners en andere betrokkenen.
- Verbinden: leer van andere sectoren en disciplines. Vorm een coalitie waarmee je de kar gaat trekken.
- Vertellen: je visie moet eenvoudig door te vertellen zijn, zodat ook anderen makkelijk aan kunnen haken. Welke snaar moet je raken om mensen daadwerkelijk in beweging te krijgen?
- Verrijken: anderen gaan in groepen zelfstandig met je idee aan de slag. Zorg dat je plannen daarmee verrijkt worden.
- Verbeelden: leer visueel te werken en te denken. Daarmee wakker je de verbeeldingskracht aan en
- Verankeren: ontwikkel processen en een bedrijfscultuur waarin deze manier van denken wordt verankerd. Dit helpt de continuïteit.

Het systeem
Kortom, het is belangrijk om allereerst te kijken naar het grote geheel, het systeem. Welke ontwikkelingen zie je daar, welke trends zijn van invloed en tot welke kansen leiden deze. Dan is het van belang om per stap en per onderdeel alle elementen goed uit te werken. Dus per stap zoom je in. En het vereist focus. Waarom begonnen we hier ook alweer aan? Wat is van belang? Wat willen we bereiken? Dienen onze acties het doel dat we onszelf gesteld hebben?

Conceptontwikkeling is een brede discipline die terecht steeds meer aandacht krijgt. De waarde wordt voor een groot deel bepaald door de visie, hoe deze strategisch uitgewerkt wordt en hoe deze operationeel en in de bedrijfscultuur verankerd wordt. Zo eenvoudig is het. Zegt het voort.

Een column van André van der Zalm, een bijdrage van ARRA Management.