Vastgoedjournaal berichtte afgelopen vrijdag dat Aedes en de Woonbond onderzoek gaan doen naar scheefwonen. Op de website van Aedes staat: “De resultaten van het onderzoek zijn eind september 2015 bekend. Aedes en de Woonbond verbinden consequenties aan deze resultaten, zoals afgesproken in het sociaal huurakkoord. Aedes en de Woonbond gaan de uitkomsten gebruiken in het debat over het verder vormgeven van het huurbeleid voor de komende jaren. Aedes laat het onderzoek begeleiden door een klankbordgroep van directeur-bestuurders van woningcorporaties.”

Dat lezende kon ik een glimlach niet onderdrukken. Het beleid omtrent scheefwonen wordt al jaren omgeven door tamelijk inhoudsloze retoriek. En nu wordt er weer onderzoek aangekondigd. Aan dat onderzoek worden dan ‘consequenties’ aan verbonden. Welke is niet duidelijk; maar dat zal afhankelijk zijn van het ’debat’ daarover, dat wordt begeleid door een ‘klankbordgroep’.

Probleem is al duidelijk
Ik verwacht er eerlijk gezegd niks van. Men vindt het al jaren een probleem, maar het ondernemen van actie (anders dan praten over beleid) is er niet bij. Ik heb althans niet de indruk dat er echt wat gebeurt. In 2013 is al onderzoek gedaan naar scheefwonen, overigens door hetzelfde bureau dat nu opnieuw wordt ingeschakeld. Daaruit blijkt dat 400.000 huishoudens met een inkomen vanaf € 43.000 in een sociale huurwoning wonen. Het probleem lijkt me daarmee al wel voldoende duidelijk.

De inkomensafhankelijke huurverhoging had er iets aan moeten doen. Dat geld ging via de verhuurderheffing naar de Staat; het scheefwonen werd er natuurlijk niet mee opgelost. Het verhogen van de huurprijzen werkt niet omdat die niet verder kunnen stijgen dan de maximaal redelijke huurprijs voor de woning; en die maximale prijs is voor scheefwoners nog steeds prima te betalen.

Waarom niet huurcontract opzeggen?
Waarom wordt er niet geprobeerd de huur van deze bewoners op te zeggen? Dringend eigen gebruik is een rechtsgeldige opzeggingsgrond en de corporaties hebben de woningen nodig om daarmee het belang van de volkuisvesting te dienen. Een soort verplichte doorstroming dus. Diverse juristen hebben al geopperd dat dit mogelijk zou moeten zijn, maar volgens mij is het nog niet geprobeerd. 

Corporaties zouden er ook voor kunnen kiezen hun woningen actiever te koop aan te bieden aan de zittende scheefwoners. Als ze niet willen kopen, kan de huur alsnog worden opgezegd. Het verkopen aan zittende huurders wordt door het kabinet gestimuleerd tegenwoordig. De woningprijzen stijgen weer flink en corporaties hebben mede daardoor ook weer wat te besteden. Daarmee kunnen nieuwe woningen gebouwd worden, lijkt me.

Merijn Veldman werkt als advocaat bij //DVLP advocaten in Amsterdam. Hij is specialist op het gebied van vastgoedrecht: huur (bedrijfsruimte en woonruimte), koop, bouw, erfpacht, algemeen contractenrecht, zakenrecht en VvE’s. Hij is lid van de Vereniging van Huurrecht Advocaten (VHA); de specialisatieopleiding heeft hij in 2010 cum laude afgerond.  Hij is bereikbaar op veldman@dvlp.nl