Bouw je voor een functie of bouw je een gebouw dat steeds kan worden hergebruikt? Eigenlijk is dat steeds minder een vraag. Opdrachtgevers kiezen voor een sluitende businesscase, ook na de stichtingskosten. Maar ook als duurzaamheid één van de speerpunten van een project is, kan je je het niet veroorloven om alleen naar het bouwproces en de materialen te kijken. Want hoe duurzaam je het ook neerzet, groene materialen in een gebouw dat niet gebruikt wordt, is nog ontzettend milieubelastend. Daarom zeggen wij; voordat je een streep op papier zet, moet je afvragen wat de functies zijn die op die locatie relevant worden in de toekomst.

Alles wordt flexibel
We verwachten in toenemende mate van een omgeving dat die zich aan ons aanpast. Bijvoorbeeld bij Netflix wil je het aanbod krijgen dat aansluit op jouw smaak. Of een telefoon die je volledig kunt 'customizen'. Ook in de woonomgeving wordt dit steeds normaler, het licht past zich aan afhankelijk van je activiteit en de temperatuur reageert op hoeveel smartphones in een ruimte worden gedetecteerd. Comfort wordt van een algemene term steeds meer iets dat je persoonlijk instelt. Dat je een woning of bedrijfsruimte hebt waar je niet flexibel met de indeling om kan gaan, wordt niet meer geaccepteerd.

Netwerken zorgen voor beweging
Het woord 'keten' past niet bij die flexibiliteit. Wij geloven in een bouwnetwerk van specialisten die zich steeds in andere samenstellingen over een uitdaging buigt. Zoals bij het Delftse project Wonen boven de Hoven. Van der Vorm Vastgoed, Heembouw en Stabiel Management bouwen daar een geheel prefab betonnen casco voor een woontoren van 13 verdiepingen. Wij brengen onze expertise rond industrieel bouwen met prefab-onderdelen en innovatieve kracht in. Door deze kennis en ervaring te bundelen wordt er sneller en effectiever gebouwd aan een flexibel gebouw.

Standaardisatie zorgt voor stevigheid
Standaardisatie lijkt het tegenovergestelde van flexibel, maar het tegendeel is waar. Flexibiliteit aan de voorkant wordt alleen bereikt door een strak proces aan de achterkant. In bijvoorbeeld het ICT-veld krijgt elke klant een maatwerkoplossing. In werkelijkheid is 20% maatwerk en 80% standaard. Daar moet de bouwwereld ook naar toe. Zet me met een blinddoek voor een willekeurig huis in Nederland en ik loop moeiteloos langs de wc naar de woonkamer, de trap op en vind boven 2 grote en een kleinere slaapkamer. De vraag van de klant wijkt echt niet zoveel af dat we niet processen en producten kunnen standaardiseren.

De toekomst ligt bij de klant
Op onze website kun je straks de draagconstructie van een gebouw doorberekenen. Deze generator draait dan in één beweging alle elementen die je nodig hebt uit. De volgende stap is dat je ze daar ook kunt gaan bestellen en de bezorging kan regelen. De stap naar een huis samenstellen en laten bouwen is dan niet zo ver meer. Het eerste huis is al geprint, maar een logische stap is dat de klant rechtstreeks een opvolger van BIM induikt om te ontwerpen, het proces te monitoren en het resultaat mee te bepalen. Dat vraagt flexibiliteit. Veel flexibiliteit. Een mooie uitdaging voor ons allemaal.

Een column van Eduard van der Meer, VBI-directeur en flexibiliteitsambassadeur. Hij studeerde werktuigbouwkunde aan de Universiteit Twente en behaalde zijn MBA aan de Nyenrode Business Universiteit en de University of Rochester. De verbinding van techniek en business kenmerkt zijn carrière. Als directeur Duurzaamheid bij Eneco was hij betrokken bij het Rotterdam Climate Initiative. Binnen het Nederlands Verbond Toelevering Bouw is Van der Meer bestuurslid en voorzitter van Adviescollege Milieu en Kwaliteit. Sinds 1 mei 2015 is hij algemeen directeur van VBI. Ook in deze functie bouwt hij samen met partners aan duurzame, flexibele en comfortabele woon- en werkomgevingen vanuit de businesscase van de opdrachtgevers.