Als de eigen woning voor eigen gebruik wordt aangehouden en dus tijdens de uitzending leegstaat, kan door de belastingplichtige worden geopteerd om de woning gedurende deze periode nog steeds als eigen woning te laten aanmerken. De eigenwoningregeling van box 1 blijft op de woning en eigenwoningschuld van toepassing, zodat het recht op hypotheekrenteaftrek blijft behouden.

Verhuur eigen woning
Wordt de woning door een expat gedurende de uitzending verhuurd aan een derde, verandert dit echter. De woning en daarbij behorende schuld verhuizen van box 1 naar box 3, zodat de eigenwoningregeling niet meer van toepassing is.

In de praktijk werd aangenomen dat de eigen woning alleen gedurende de periode van verhuur niet meer als eigen woning kwalificeerde en verhuisde naar box 3. Zo oordeelde ook Rechtbank Den Haag op 3 oktober 2013: na beëindiging van de verhuur mag de woning weer in box 1 in aanmerking worden genomen. In cassatie oordeelde de Hoge Raad op 20 februari 2015 echter anders: de strekking van de wettekst pleit weliswaar voor de uitspraak van de rechtbank, maar de letterlijke tekst en wetsgeschiedenis verzetten zich hiertegen. Na een (korte) periode van verhuur herleeft het box 1 regime niet, maar blijven de woning en schuld behoren tot de rendementsgrondslag in box 3.

Terugkeer
Pas op het moment van terugkeer van de expat naar Nederland valt de woning weer onder de eigenwoningregeling. Als een belastingplichtige al voor 2013 een eigenwoningschuld heeft, kwalificeert zowel bij uitzending vóór 2013 als uitzending ná 2013 de schuld als bestaande eigenwoningschuld en geldt op grond van het overgangsrecht het oude regime. Voor hypotheekrenteaftrek hoeft dus niet aan de aflossingseis te worden voldaan.

Conclusie
Verhuur van een leegstaande woning kan voordelig lijken. Het pand blijft bewoond en onderhouden, minder inbraakrisico, kosten worden gedekt met huuropbrengsten. Maar is het ook fiscaal voordelig? Zorgvuldige planning is echter vereist om de hypotheekrenteaftrek te behouden.

Arjan Endhoven, BDO Belastingadviseurs