1.         Verruimde regels vergunningsvrij bouwen

Een eerste wijziging van het Bor betreft de verruimde regels om vergunningvrij te kunnen bouwen.

Onder het huidige Bor mocht u bijvoorbeeld vergunningsvrij een uitbouw realiseren met een maximale diepte van maar 2,5 meter. In de praktijk werd van deze mogelijk maar weinig gebruik gemaakt, aangezien in een uitbouw van 2,5 meter bijvoorbeeld al nauwelijks een eettafel kon worden gezet. Het praktisch nut was dan ook beperkt. Met de wijziging wordt de maximale dieptemaat vergroot naar 4 meter. Dit is een nuttige verruiming, aangezien het realiseren van een diepere uitbouw weinig extra kosten met zich meebrengt, terwijl de praktische gebruiksmogelijkheden aanzienlijk groter worden.

Ook worden de regels voor het vergunningsvrij plaatsen van bijbehorende bouwwerken aangepast. Zo wordt onder meer de maximaal toegestane hoogte met 1 meter verhoogd tot 5 meter en wordt de bijgebouwenregeling gekoppeld aan de omvang het bebouwingsgebied, waarbij een nieuwe limiet geldt dat maximaal 100 m2 aan bijbehorende bouwwerken mag worden opgericht. Anders gezegd: hoe groter het bebouwingsgebied, des te meer vierkante meters kunnen worden benut voor bijbehorende bouwwerken.

2.         Transformatie en functiewijziging bestaande bouwwerken mogelijk met een korte reguliere procedure

Een tweede wijziging van het Bor betreft het relatief eenvoudig mogelijk maken van zogenoemde ‘planologische functiewijzigingen’.

Het zal u niet ontgaan zijn dat er in de afgelopen jaren een flink aantal panden leeg is komen te staan. Bijvoorbeeld grote kantoorpanden, waar in de huidige markt geen vraag (meer) naar is. Onder het huidige Bor was transformatie en functiewijziging van een kantoorpand, bijvoorbeeld naar studentenflats of seniorenwoningen, met een korte procedure (waarin men in beginsel binnen 8 weken een besluit op een aanvraag om omgevingsvergunning heeft) alleen mogelijk indien het kantoorpand een maximale oppervlakte had van 1500 m2 en u geen uitpandige bouwactiviteiten ging verrichten.

Kantoorgebouwen hebben al snel een grotere oppervlakte en vaak is het bij een gewijzigd gebruik nodig om de gevel te wijzigen, bijvoorbeeld voor voldoende daglichttoetreding. Bij een omvangrijke transformatie van leegstaande kantoorgebouwen was u dan ook al snel aangewezen op een uitgebreide vergunningsprocedure, waarmee al snel 6 maanden zijn gemoeid, voordat een vergunning werd verleend.

Met de wijziging wordt niet langer een beperking gesteld aan de maximale oppervlakte van het bouwwerk en worden ook uitpandige bouwactiviteiten toegestaan, zolang de bebouwde oppervlakte of het bouwvolume maar niet worden vergroot. Het wijzigen van de gevelindeling wordt daarmee bijvoorbeeld ook onder deze regeling gebracht. Ook het gewijzigde gebruik van het aansluitend terrein ten behoeve van de nieuwe functie is in de wijziging meegenomen.

Maar de nieuwe bepaling laat zich veel breder toepassen. De bepaling beperkt zich immers niet tot enkel kantoorgebouwen, maar tot alle bestaande bouwwerken. Ook ziet de bepaling niet enkel op transformatie naar het gebruik voor bewoning, maar op alle soorten van gebruik. Hier liggen voor zowel gemeenten als ontwikkelaars dan ook zeker kansen!

3.         Vergunningsvrij een ‘mantelzorgwoning’ bouwen

Een derde wijziging van het Bor betreft de mogelijk om vergunningsvrij een mantelzorgwoning bij een woning te kunnen bouwen.

Onder het huidige Bor is het niet mogelijk om vergunningsvrij een mantelzorgwoning naast uw woning te bouwen, om bijvoorbeeld familieleden die hulpbehoevend raken te kunnen verzorgen.

Met de wijziging wordt dit wel mogelijk. In het Bor zal worden bepaald dat onder een bijbehorend bouwwerk ook een bouwwerk ten behoeve van mantelzorg wordt begrepen. Het zal dan moeten gaan om niet beroepsmatig verleende zorg en er moet sprake te zijn van een sociale relatie tussen de betrokken personen. Overigens geldt wel dat, zodra de mantelzorg tot een einde komt, de eisen met betrekking tot funcionele ondergeschiktheid weer van kracht worden.

Dit is een nuttige verruiming, aangezien wij in een tijd leven waarin van ouderen en hulpbehoevenden steeds meer zelfredzaamheid wordt verwacht. Deze wijziging biedt kansen om daar op in te kunnen spelen!

Conclusie: nieuwe mogelijkheden!

Kortom, de aankomende wijziging van het Besluit omgevingsrecht biedt u nieuwe mogelijkheden. Laat u adviseren over de beperkingen en de mogelijkheden die de wet aan u biedt om uw voorgenomen ontwikkeling vergunningsvrij, danwel met een relatief eenvoudige procedure, mogelijk te maken. De gewijzigde regeling zal op 1 november 2014 in werking treden.

Arjan Loo

Arjan Loo is advocaat op de sectie Overheid en Ruimtelijke Ontwikkeling bij Poelmann van den broek advocaten in Nijmegen. Voor vragen of opmerkingen is hij bereikbaar op a.loo@pvdb.nl of op telefoonnummer 024 - 381 14 25.