Met een investeringsimpuls hebben onze Oosterburen energiebesparende maatregelen in zowel de renovatie als de nieuwbouw succesvol gestimuleerd. Mede door een gericht  investeringsbeleid staat Duitsland er veel beter voor dan wij. Helaas voor de Nederlandse nieuwbouwsector  gelooft minister Blok niet in zogenoemde ‘inverdieneffecten’ zo stelt Nico Rietdijk, directeur van NVB Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers vast.
 
Eigenlijk is het heel eenvoudig. Wanneer je als overheid wilt dat de woningvoorraad energiezuiniger wordt, moet je dat stimuleren. De Triodosbank heeft dit goed begrepen. Niet voor niets zijn wij zo enthousiast over hun beslissing om duurzame woningen te belonen met een lagere hypotheekrente. Het wachten is op onze grootbanken ABN-Amro, Rabo en ING dat zij de Triodosbank snel volgen. Onze overheid kan daarbij een handje helpen met een gericht investeringsbeleid. En zoals zo vaak valt dan veel te leren van het buitenland. De Duitse overheid heeft reeds eerder, in 2010, € 1,4 miljard beschikbaar gesteld als stimulering voor energiebesparende maatregelen in de woningbouw (renovatie en nieuwbouw). Een groot succes zo blijkt nu uit onderzoek van de KFB Bankengruppe, omdat deze impuls de Duitsers uiteindelijk € 21,5 miljard aan extra investeringen heeft opgeleverd en de Duitse overheid maar liefst voor een bedrag van € 7,2 mljard heeft geholpen aan extra belastinginkomsten en minder werkloosheiduitgaven. Dus tel uit je winst.

Budgettair geen ruimte

Wat de Duitsers kunnen, kunnen wij toch ook, zou je zeggen? Maar onze minister Blok denkt daar toch heel anders over. Blok gelooft namelijk niet in “inverdieneffecten”, zo schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer als hij met deze Duitse successtory geconfronteerd wordt. Enigszins flauw schrijft hij hierin, dat de in het Duitse rapport geraamde opbrengsten voor de Duitse overheid niet zeker zijn en dat het geïnvesteerde geld elders net zo goed of misschien wel beter gerendeerd had kunnen hebben. Om z’n brief af te sluiten met de hem bekende passage “ik zie budgettair geen ruimte”.

Natuurlijk is in het Woonakkoord een investeringsfonds van € 150 miljoen voor energiebesparing in de gebouwde omgeving overeengekomen, maar nog los van het bescheiden bedrag, gaat daarvan, zo lijkt het, geen cent naar innovaties in de woningnieuwbouw, terwijl die toch bij uitstek de broedkamer voor innovaties in de gehele bouw biedt. De nieuwbouw van woningen kan elk steuntje in de rug nu bovendien goed gebruiken, omdat juist in dit segment van de bouw de werkloosheid het hardst om zich heen slaat, niet in het minst nota bene door het Kabinetsbeleid zelf. Neem alleen al het schrappen van 84% van de bouwplannen door corporaties als een direct gevolg van de verhuurdersheffing. De Duitse collega-minister op zijn beurt zou zich oprecht verbazen over zoveel Nederlandse ‘Blödsinn’.

Waar het uiteindelijk om gaat is dat de Duitsers het lef hebben om driedimensionaal te durven denken en dus zo investeringen genereren. Terwijl onze minister en ons Kabinet blijven hangen in tweedimensionaal boekhoudgefröbel. Het gevolg is dat de Nederlandse economie  voortdurend verder achteruit kachelt.  Anders gezegd: in Duitsland weten ze dat ze een spiering moeten uitgooien om een kabeljauw te vangen. In Nederland eten we de spiering op zodat we zeker geen kabeljauw zullen vangen. Ik weet het: dit laatste is geen spreekwoord. Maar er is geen spreekwoord voor de zeldzaam bekrompen politiek van het huidige kabinet.

Nico Rietdijk

Directeur NVB, Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers